"สำหรับฉันแล้ว มาตรฐานที่จะวัดว่าฉันทำดีพอหรือยังคือแฟนๆ ของ Maria Callas และบรรดาคนที่รักโอเปร่า ที่ฉันจะกลัวคือทำพวกเขาผิดหวัง" Angelina Jolie กล่าวในการแถลงข่าวหนังชีวประวัติเรื่องใหม่ของ Pablo Larraín ที่เพิ่งเปิดตัวใน Venice Film Festival สิ้นเดือนที่แล้วเรื่อง "Maria”
.
ขณะเดียวกัน คลิปแรกอย่างเป็นทางการก็ได้เผยแพร่ออกมาให้สาธารณชนได้เห็นฝีไม้ลายมือของ Jolie ในบท Callas พอเป็นน้ำจิ้ม...เราเลยจะมาถอดรหัสสิ่งที่เห็นในมุมติ่งโอเปร่ากัน แม้คลิปจะเป็นเพียงฉากโต้ตอบสั้นๆ ระหว่าง Callas กับคนรับใช้เพียงนาทีกว่า แต่แฟนๆ "ขุ่นแม่ Callas" ย่อมรู้ดีว่าฉากนี้เกิดขึ้นในอพาร์ทเมนต์ ณ กรุงปารีส บ้านเลขที่ 36 Avenue Georges Mandel ที่พำนักแสนโดดเดี่ยวของดาวค้างฟ้าผู้นี้ในบั้นปลายชีวิต เธอยิ่งใหญ่ขนาดที่ในปัจจุบัน ถนนทางเดินตรงข้ามอพาร์ทเมนต์ดังกล่าวถูกเปลี่ยนชื่อเป็น “Allée Maria Callas"!
.
ไม่แปลกที่ Jolie จะยอมรับว่ากลัว “แฟนๆ” ในงานแถลงข่าว เพราะ Callas ไม่ใช่ดีว่าโอเปร่าทั่วไป แต่ได้สมญาเป็นถึง "La Divina" หรือ "ดาราชั้นฟ้า" ผู้ที่หลายคนมองว่าเป็นคนปฏิวัติวงการโอเปร่าผ่าน "การแสดง" ที่สมจริง ทำให้โอเปร่าไม่ใช่แค่ "การร้อง" อีกต่อไป จนเธอกลายเป็น "เซเลบ" ที่รู้จักกันทั่วในวงกว้าง แน่นอนว่าบุคคลระดับนี้ย่อมถูกหยิบยกมาปรุงแต่งเป็นหนังชีวประวัติ ยิ่งกรณีนี้อยู่ในมือ Larraín ผู้กำกับที่ไม่กลัวจะตีความ "สตรีคนสำคัญ" อยู่แล้ว เห็นได้จากหนังชีวประวัติที่ผ่านมาของเขาทั้ง "Jackie" (2016) และ "Spencer" (2021) ที่มีลีลาแพรวพราวไม่ประนีประนอม "Maria" จึงยิ่งเป็นที่จับจ้องของแฟนๆ โอเปร่า แถมเรื่องนี้ยังมี "Easter egg" โยงถึง "Jackie" ด้วย เพราะในชีวิตจริง ผู้ทำ "Maria" กับคนรักของเธอเตียงหักก็คือ "Jackie" นั่นเอง!
.
กลับมาที่ “Easter egg” ในคลิปกันบ้าง สิ่งที่ตำตาตำหูแฟนๆ โอเปร่าเป็นอย่างแรกคือเพลงที่คลอในฉาก แม้ฟังคล้ายดนตรีเลี้ยงบรรยากาศทั่วไป แต่นั่นเป็นทำนองของอาเรีย "Ave Maria" ในโอเปร่า "Otello" ของ Giuseppe Verdi โดยเนื้อหาในเพลงคือนางเอก Desdemona สวดขอพรให้ผู้ทุกข์ทนรวมถึงตัวเธอ ก่อนที่ฉากต่อไปในโอเปร่าพรนั้นจะไม่ถึงฝั่งเพราะ Otello พระเอกผู้หึงหวงจะฆ่าเธออยู่ดี เห็นได้ว่าแม้ในหนัง "Maria" จะใช้เวอร์ชั่นที่เรียบเรียงให้เปียโนบรรเลงโดยไม่มีคำร้อง แต่ก็แฝงบริบทที่ขนานกันระหว่างความทุกข์ของ Callas กับ Desdemona ได้แยบยล ผนวกกับนัยของความตายที่ใกล้เข้ามาของทั้งคู่ ยิ่งในฉากที่เราได้เห็นเป็นการสนทนาเกี่ยวกับการ "จัดยา" อีกด้วย
.
ตัวละครคนรับใช้ที่ปรากฎก็น่าสนใจไม่แพ้กัน แม้ในคลิปจะเอ่ยเพียงว่าชื่อ "Ferruccio" แต่แฟนตัวยงก็นึกออกทันทีว่าหมายถึง Ferruccio Mezzadri คนขับรถชาวอิตาเลียนของ Callas ผู้มี "คอนเนคชั่น" ไม่ธรรมดา เขาเคยเป็นแค่เด็กบ้านนอกที่เข้ารับราชการทหาร แต่เผอิญนายพลเจ้านายของ Mezzadri ดันอยู่ในแวดวง "คนดนตรี" เพราะภรรยาของนายพลเป็นหลานของคีตกวีโอเปร่าชื่อดัง Pietro Mascagni ทำให้ Mezzadri ส้มหล่น จับพลัดจับผลูมารู้จักญาติโยมของคีตกวีชื่อดัง Giacomo Puccini ที่แนะนำเขาให้ทำงานกับ Callas ในที่สุด!
.
คงเดาได้จากคลิปว่าความสัมพันธ์ระหว่าง Callas และ Mezzadri ลึกซึ้งทีเดียว ขนาดที่ Callas ในคลิปกล่าวว่าถ้าจะเขียนอัตชีวประวัติจะตั้งชื่อว่า "วันที่ Ferruccio ช่วยชีวิตฉันไว้"...ในชีวิตจริง Mezzadri ทำงานให้ Callas จนวาระสุดท้ายของเธอสิริรวม 22 ปี! น่าสนใจไม่น้อยที่หนังดูจะเจาะช่วงเวลาเปราะบางอันอ้างว้างที่ Callas ใช้เวลาส่วนใหญ่เก็บตัวในอพาร์ทเมนต์ เราเห็นได้ว่า Jolie ตั้งใจลงน้ำเสียงให้คล้าย Callas ตามที่เธอให้สัมภาษณ์ว่าได้ตระเตรียมศึกษาท่าทาง น้ำเสียง การร้อง "ความเป็น Callas" อยู่เกือบ 7 เดือน แต่ในภาพรวมจะซื้อใจชาวโอเปร่าได้หรือไม่คงต้องรอชมกันเต็มๆ
.
ทว่า นี่ไม่ใช่ครั้งแรกที่ Callas ถูกนำเสนอในจอเงิน ผู้กำกับหนังและโอเปร่าผู้ล่วงลับ Franco Zeffirelli เคยจินตนาการ Callas ในบั้นปลายชีวิตออกมาเป็นหนังแล้วในปี 2002 เรื่อง "Callas Forever" ที่น่าสนใจคือ Zeffirelli มีประสบการณ์ตรงเคยกำกับ Callas ตัวจริงบนเวทีโอเปร่ามาแล้ว! "Callas Forever" ได้นักแสดงตัวแม่ฝรั่งเศส Fanny Ardant ในบทดีว่า Callas ใครสนใจสามารถหามาชมระหว่างรอ “Maria” เข้าฉายได้ ทั้งนี้ ในมุมนักวิจารณ์โอเปร่าอิตาเลียน Mario Merigo จากสื่อ Connessi all'Opera ผู้ได้ชม "Maria" ที่เวนิสและเคยชม "Callas Forever" มาก่อน มีความเห็นว่าทั้งสองเรื่องยังไม่สามารถถ่ายทอดความยิ่งใหญ่และความเป็นเอกของ Callas สู่จอเงินได้อยู่ดี ยังติดอยู่กับภาพจำของดาราซึมเศร้าเพราะเสียงเสื่อมและผิดหวังกับความรัก
.
พูดถึงจอเงินกันไปแล้วเลยจะขอแวะไปละครเวทีบ้าง เพราะแม้แต่ Ardant ที่รับบท Callas ใน "Callas Forever" ก็ไม่ใช่หน้าใหม่ในบทนี้ เพราะเธอเป็น Callas ในละครพูดรางวัลโทนี่เรื่อง "Master Class" มาก่อนแล้วที่ปารีส ในโปรดักชั่นที่กำกับโดยผู้กำกับดังอย่าง Roman Polanski ในปี 1997 ส่วนโปรดักชั่นต้นฉบับที่บรอดเวย์และเวสท์เอนด์ ผู้ที่เคยรับบทตัวแม่โอเปร่าก็คือตัวแม่แห่งบรอดเวย์อย่าง Patti LuPone นั่นเอง!
.
เรียกได้ว่า "ขุ่นแม่ Callas" ไม่เคยห่างหายไปไหนจริงๆ หวังว่าการที่ซุปตาร์อย่าง Jolie มารับบทนี้จะช่วยให้คนหันมาใคร่รู้วงการโอเปร่ามากขึ้น ดังที่ Jolie กล่าวในงานแถลงข่าวว่า “เมื่อคนเรารู้สึกถึงความสิ้นหวัง ความเจ็บปวด ความรัก ไปถึงจุดหนึ่งจะมีแค่เสียงบางประเภทเท่านั้นที่สอดรับกับความรู้สึกระดับนั้น สำหรับฉัน อารมณ์ไพศาลที่ควบแน่นในบรรดาเสียงของโอเปร่า เป็นสิ่งที่ไม่มีอะไรเทียบได้”
คลิปแรกของ “Maria” : https://youtu.be/cc7iFR69qM4?si=hKHFsfPReWEurcMQ
เรื่อง : ธาริน ปริญญาคณิต
コメント